Dringen op het energienet

Vallen uw zonnepanelen soms uit op zonnige dagen? Of ziet u in uw app dat de teruglevering van uw zonnestroom aan het net af en toe stokt? Lees hier meer over de gevolgen van een overbelast energienet op uw zonnestroomsysteem en wat u zelf kunt doen om deze uitval zoveel mogelijk te voorkomen.

Overvol energienet een landelijk probleem

Wanneer u het nieuws goed volgt, heeft u het misschien al opgemerkt: ons energienetwerk is langzaam vol aan het lopen. Nederland is de afgelopen jaren druk bezig geweest met de energietransitie en we hebben massaal zonnepanelen aangelegd op onze daken. Hiermee voorzien wij onszelf op zonnige dagen tot wel 60% met eigen zonnestroom en staan we nu op nummer 10 in de lijst met landen met het hoogste aandeel zonnestroom.

Andere oorzaken van de drukte op het net zijn onze groeiende economie (toename van grootverbruikers van energie) en de digitalisering van de samenleving (we gebruiken steeds meer elektronische apparaten). Al met al veel positieve vooruitgang natuurlijk, maar de keerzijde hiervan is dat op heel zonnige dagen het stroomnetwerk op sommige plekken in Nederland overvol raakt. De kabels en transformatorhuisjes kunnen al die extra zonnestroom dan niet verwerken, waardoor er overspanning ontstaat. Ter bescherming van het energienet wordt op dat moment de teruglevering van zonnestroom automatisch stopgezet om kortsluiting te voorkomen.

Dit merkt u bijvoorbeeld aan uw omvormers die automatisch uitschakelen, of door een onderbreking van de teruglevering van zonnestroom in uw app overzicht. Een heel vervelend probleem, zeker gezien de zonnigste dagen juist de mooiste opbrengsten zouden moeten leveren!

Terugleveren van stroom door consumenten minder vanzelfsprekend

Volgens de netbeheerders zal ons elektriciteitsnet de komende jaren op steeds meer plekken tegen zijn grenzen aanlopen. Alle provincies in Nederland hebben op dit moment namelijk al in meer of mindere mate te maken met krapte op het elektriciteitsnet. Het netwerk zal de komende jaren dus flink uitgebreid moeten worden met dikkere kabels en meer transformatorhuisjes om onze verduurzamingsplannen te kunnen waarmaken.

Dit zijn echter lange termijnplannen waarop u als eigenaar van zonnepanelen helaas weinig invloed heeft, maar waarbij u helaas wel rekening moet houden met mogelijke beperkingen in uw teruglevering vanwege overbelasting van het energienetwerk. Want hoewel netbeheerders druk bezig zijn met het uitbreiden van het energienetwerk en het oplossen van knelpunten, blijft de vraag naar elektriciteit voorlopig flink groeien. Om het net geschikt te maken voor een volledige energietransitie, is er minimaal een verdubbeling van de capaciteit nodig. Dit houdt in, dat één op de drie straten in bestaande woonwijken opengebroken moet worden om de capaciteit van het netwerk te kunnen vergroten. Een flinke klus dus!

Beperkingen eigen zonnestroomsysteem of netwerk? Waar ligt het probleem nu precies?

Merkt u dat uw zonnepanelen op zonnige dagen vanzelf uitschakelen? En dat de teruglevering van uw zonnestroom soms voor een bepaalde periode stokt? Voordat u contact opneemt met uw leverancier, kunt u eerst zelf even nagaan of de reden van uitschakeling niet bij uw eigen installatie ligt. Zijn er bijvoorbeeld bij de installatie van uw zonnestroomsysteem bijvoorbeeld voldoende dikke kabels aangelegd? Zo nee, dan kan het zijn dat de bekabeling van uw systeem bij een grote teruglevering van zonnestroom misschien te beperkt is. Dan ligt het probleem in dit geval bij uw eigen installatie.

Heeft u buren met zonnepanelen die ook last hebben van uitschakelende zonnepanelen op dezelfde zonnige dagen als u? Dan ligt het probleem hoogstwaarschijnlijk in de capaciteit van het energienetwerk in uw woonplaats, in plaats van bij uw eigen zonnestroomsysteem.

Woont u in een nieuwbouwwijk? Dan zit u qua netwerkcapaciteit in principe altijd goed. In nieuwbouwwijken wordt namelijk bij de aanleg al ervoor gezorgd dat er voldoende kabels aanwezig zijn om alle zonnestroom te transporteren. In oudere wijken is dit vaak nog lang niet het geval en kan het dus zijn dat u in de toekomst te maken krijgt met capaciteitsbeperkingen van het elektriciteitsnet.

Uitlezen slimme meters als hulpmiddel

Netbeheerders hebben sinds een paar weken een nieuw hulpmiddel waarmee ze gemakkelijker en op afstand kunnen achterhalen waar de capaciteitsproblemen mogelijk zitten, namelijk door het op afstand uitlezen van slimme meters. De netbeheerders kunnen zo slimme meters gaan uitlezen op spanningsafwijkingen en proactief optreden waar de problemen zich voordoen. Maar met een totaal van 7 miljoen slimme meters, zal het ook met deze proactieve aanpak op afstand zeker nog wat tijd kosten voordat alle capaciteitsproblemen blootgelegd en opgelost kunnen worden. Kijk daarom vooral eerst goed wat u zelf kunt doen om te voorkomen dat de teruglevering van uw zonnestroom stokt.

Wat u als eigenaar van zonnepanelen zelf kunt doen:

Slimmer gebruik maken van apparaten
Om de druk op ons energienet te verlichten, is het belangrijk dat we de vraag aan energie beter gaan afstemmen op het aanbod. Maak dus zoveel mogelijk gebruik van elektrische apparaten op de tijden dat uw zonnepanelen het meeste stroom genereren.

Denk bijvoorbeeld aan het opladen van uw elektrische auto op een heel zonnige dag, of zet overdag uw wasmachine aan in plaats van ’s avonds. Laadt uw telefoon, tablets en andere draadloze apparaten op wanneer er zoveel mogelijk zonnestroom gegenereerd wordt en het zo goedkoop mogelijk is.

Veel slimme apparaten maken het bovendien mogelijk om het in- en uitschakelen in te plannen, waardoor u optimaal gebruik kunt maken van uw eigen zonnestroom én zo kunt voorkomen dat uw omvormer uitschakelt op zonnige dagen vanwege een teveel aan zonnestroom.